نادرشاه افشار یک کورد کورمانج بود واژه شناسی افشار
نادرشاه دلاوری از تیره کوردان قرقلو
در بعضی از کتاب ها و اسناد نادر شاه را از تیره ی “قَرقَلو “که شاخه ای از ایل افشار است دانسته اند.که ذکر آنها بر درازای مقاله خواهد افزود . اما “قَرَقلو “ها از کوردان شادلو هستند و در روستاهای “بیدک “و “لنگر”بجنورد اسکان دارند .(نادر صاحبقران -کلیم الله توحدی ص۴۱۴) همچنین روستای “قرقلو “در کوردستان شمالی در ولایت “خنس”ارزروم که کُورد کرمانج هستند، مسکن اولیه ی اجداد نادر شاه بوده است که در زمان صفویه به خراسان آمده اند .البته در مسیر حرکت اینان به خراسان ،گروه هایی از طایفه قرقلو در آذربایجان ، قزوین،و….ساکن شده اند . که بعضی از آنها ترک شده اند و بعضی فارس شده اند , ولی در خراسان ، زبان کوردی اجداد خود را همانند کورمانج های کوردستان شمالی, پاس داشته اند.ضمن اینکه «قرقلو» واژه ای است کوردی که بر گرفته از واژه «کارَه» در کتیبه های کوردستان باستان آمده است(تبدیل «ق» به «ک»)که ابتدای واژه کورمانج (کارَه + مان+جیه) از آن گرفته شده است . واژه صحیح «کارَمانجَیَه»(کارمانج) است. به معنی «آزادگانِ قوم مانا» که در ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد از آنان آگاهی داریم. وقتی این واژه توسط دیگران مخاطب قرار میگیرد تبدیل به «کُورمانج» میشود.که مطابق با گرامر زبان کوردی کارمانجی است.واژه «کُورد» یکی از معنانیش نیز به معنی «آزاده» از همین واژه گرفته شده است که ریشه در گوت دارد گوتها اجداد کوردها در زمان باستان بودند.اما در ترکی این واژه می تواند به واژه «گِرخ» به معنی عدد«۴۰» شباهت داشته باشد.که با توجه به اینکه در ایل افشار نمادی از عدد ۴۰ نداریم ، قابل قبول نیست.
کوردستان خراسان
در تمامی اسناد تاریخی بعد از قرن ۱۷ ، از شمال خراسان به نام کوردستان خراسان نام برده شده است و قبل از قرن ۱۷ نیز ، کوههای شمال خراسان ، ” جبال الاکراد ” نامیده شده اند . این موضوع را استاد توحدی و پرفسور فرهاد ایزدی ،بارها و بارها خاطر نشان کرده اند و تا اوایل پهلوی تمام حاکمان شمال خراسان از ایلات کُورد بوده
نظر مورخان و صاحبنظران در مورد نادرشاه افشار
روانشاد دکتر احمد حامی استاد دانشگاه تهران میگوید:
کوردهای افشار که نادرشاه از میان آنها برخاسته در روستای نزدیک تیکان تپه در نواحی کبکان و درگز سکونت کرده اند .قیافه ، چشمان درشت و ابروی پر پشت و ریش انبوه نادر ، دلالت بر کُورد بودن او دارد (مرزداران دامنه ی کیسمار – روانشاد هاشم صادقی باجگیران –ص۲۶و ۲۷)
دکتر صادق زیبا کلام نیز در کتاب سنت و مدرنیت ص۳۱و ۳۲ افشار ها را کُورد میداند .
همچنین دکتر ناصر انقطاع در کتاب ” نادر، پادشاه ناکام ، قهرمانی بی آرام ” نادر شاه را کُورد می داند.
روانشاد دکتر جمشید صداقت کیش : در مصاحبه خوذ اعلام کرده بود که گروهی از کوردان ابیورد در زمان نادرشاه جهت امور نظامی به استان فارس منتقل شده اند . و آقای توحدی مدارک محکمی در باره کُورد بودن نادرشاه دارد. ایشان در ادامه مصاحبه خود گفته : کاش من هم یک کورد بودم( ر.ک به وبلاگ کُوردان شیراز)
نظر مورخان و صاحبنظران در مورد نادرشاه افشار
روانشاد دکتر احمد حامی استاد دانشگاه تهران میگوید:
کوردهای افشار که نادرشاه از میان آنها برخاسته در روستای نزدیک تیکان تپه در نواحی کبکان و درگز سکونت کرده اند .قیافه ، چشمان درشت و ابروی پر پشت و ریش انبوه نادر ، دلالت بر کُورد بودن او دارد (مرزداران دامنه ی کیسمار – روانشاد هاشم صادقی باجگیران –ص۲۶و ۲۷)
۱- محمد کاظم که نویسنده تاریخ نادر شاه است در کتاب عالم آرای نادری مینویسد : “صاحبقران ( نادر) با گروهی از طوایف اکراد که با آن ” خونی ” بوده اند ( به منزل فتحعلی خان ) رسید و گفت : ای خان تو محبوس پادشاهی ” ( عالم آرای نادری – جلد ۱ ص ۶۶-به تصیح دکتر ریاحی )
۲- میرزا حبیب الله مستوفی که در دربار ملک محمد سیستانی حضور داشته است , در مورد نژاد نادراین چنین میگوید : ( نادر صاحبقران – کلیم الله توحدی – ص ۲۱۰)
زبانش به اکراد چون هست یک ز اکراد آید برایش کمک
۳- آرتین طنبوری که همراه ” مصطفی پادشاه “سفیرعثمانی در سال ۱۱۴۸قمری پس از تاج گذاری نادر شاه به ایران آمده و به هنگام محاصره ی قندهار در سال ۱۱۴۹ به حضور نادر ، باریافته است . از قول پسر عموی نادر شاه مینویسد : ” تهما سبقلی خان “( نادر شاه)عمو زاده ای داشت که تقریبا همسال خود او بود ما از این عمو زاده خواستیم جریان شاه شدن “نادر شاه “را برای ما تعریف کند و او گفت : ” در اصل تهما سبقلی از کلات و از نژاد کوردهای «دیار بکر»(کوردستان شمالی) است ” که شاه عباس آنها را از عثمانی به کلات فرستاد( سفارتخانه های ایران –دکتر ریاحی به قول کتاب “در رکاب نادر شاه “تاریخ تهماسبقلی خان –آروتین طنبوری –ص۱۴۶)
تاکنون معنی های مختلفی در مورد واژه ی افشار گفته شده است که به دلیل اینکه از علم ترمینولوژی به دور بوده اند از تکرار آنها در میگذریم . اما واژه ی افشار از دو جز ” اَپ”(اف)+ “شار” (شال) تشکیل شده است .” اَپ”در واژه افسر (بالای سر)،افراز(بلند)و…..وجود دارد و در کوردی کورمانجی نیز به سبب بزرگداشت خانواده پدری ،« عمو» را «ap» به معنی «بزرگ» و «بالا مرتبه» مینامند.در انگلیسی نیزup به معنی بالا است. “شار”درکوردی به معنی ” شال ” است .” افشار”یعنی دارای سر بند (شال)بر روی سر .به گمان افشارها کلاهخود و کلاه نداشته اند در تصاویر نقاشی شده از سپاه نادر نیز گروهی از سربازان او ،بر روی سر “شال” دارند . بستن شال بر سر (سر بند )از رسوم باستانی کوردهااست (نیاکان ایلامی ما – مهدی خرسندی)و پادشاه باستانی کوردان (کاسی ها ایلامی ها اوراتو ها هیتی و میتانی ها ماننا ها که گوتی بودند)نیز بدون کلاه و با سر بند ،تصویر شده است (تاریخ ماد – دیاکونوف –صفحه ی ۱۱۱ –چاپ نهم )و این خود اصالت کوردی( گوتی)افشار را نشان گر است .
افشارهای شمال کوردستان بزگ هنوز کورمانجی صحبت می کنند .. از جمله اینکه هولیا افشار (مجری وخواننده و بازیگر معروف) در مصاحبه ای در پاسخ به اظهار وزیر فرهنگ ترکیه که گفته بود در ترکیه کوردی وجود ندارد، گفته بود که والدین من از کوردهای افشار هستند و هنوز کورمانجی صحبت می کنند و اسیمیله نشده اند (که این حاکی از آگاهی خانوادگی افشارهای ترکیه بر کورد بودن خودشان است) .. پدر زنده یاد قاسملو هم افشار بوده اند
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر