شهر سرپلزهاب بر اساس مطالعه آثار باستانی و کتیبههای آن از
قبیل کتیبه و سنگ نوشته آنوبانینی پادشاه لولوبیها (که قدمت آن ۴۸۰۰ سال است) که در ضلع شمال شرقی که بر سینه رشته کوه همیشه استوار زاگرس حک شده است، یکی از باستانیترین شهرهای دنیا (و بر اساس مستشرق مشهور راولینسون، هشتمین شهر باستانی دنیا) محسوب میشود.
کتیبهی آنوبانینی یکی از قدیمیترین و به عبارتی اولین هنر معماری رو سنگ آسیا به شمار میرود. کتیبهٔ بیستون ۲۰۰۰ سال بعد از حک این کتیبه حکاکی شد و از خیلی جهات به نقش برجستهٔ آنوبانینی شباهت دارد که این گونه حدس زده میشود که کتیبهٔ بیستون را با تقلید از این کتیبه خلق کردهاند.
از دیگر آثار باستانی شهرستان سرپلذهاب میتوان به دکان داوود، طاق گرا, قلعه گبری و دهها اثر باستانی و تاریخی دیگر اشاره نمود. گستردگی بازهی تاریخی این آثار باستانی، به روشنی گویای تداوم تمدن در این شهر در طول تاریخ میباشد. سرپلزهاب در طول تاریخ کهن خود، با اسامی مختلفی شناخته شده است از جمله پاتیر که مربوط به دوران لولوبیها و مادها میباشد (پاتير در زمان لولوبي ها نام کوه داخل شهر سرپلزهاب بوده و بعدها به نام شهر معروف شده است، یا شاید آنچنان که دياکونوف در" تاريخ ماد "معتقد است که «باتير» که قديميترين نام سرپل زهاب است نام يکي از نياکان زردتشت بوده است.) و نیز حُلوان که بیش از بقیه نامها معروف است. برخی این اسم را برگرفته از اسم رود گذرنده از این شهر (الوند) میدانند. آشوري ها از اين شهر به نام کالمانو ياد کرده اند . در زمان ساسانيان اين ناحيه استاني به نام خسرو شاد فيروز بوده است . در کتب تاريخي و جغرافياي عرب، ذهاب را به صورت( زهاو ) نگاشته اند و آن را مرکز ناحيه حلوان معرفي کرده اند .
در دوران خلفاي عباسي، اين ناحيه تابع حکومت بغداد بود ولي بعدها به استثناي دوران زنديه و قاجاريه ( تا سال 1338 ه.ق ) که توسط پادشاهان عثماني اداره مي شد هميشه جزء قلمرو ايران بود. حلوان شهر مهم ساسانيها و پايتخت 156ساله بنوعنازيان است."ابنخلدون" قديميترين آثار تمدن آسيا را در اين شهر مشاهده کرد و "راويلينسون" آنرا يکي از هشت شهر باستاني دنيا ميداند. نام سرپل ذهاب به اين دليل است که در اين محل پلي بر روي رودخانه حلوان [الوند] قرار داشته که در سال 1345 ش تخريب شده است .
منبع: ویکیپدیا
عکس: کیخسرو بابایی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر